ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Գրաբարում ց նախդիր ունենք, որ միշտ բառին միացած է գրվում, հիմնականում նշանակում է «մինչև»՝ «մինչև մի տեղ, մինչև մի ժամանակ, մինչև մի աստիճան»։ Հազարամյակների պատմություն ունեցող հայերեն բառեր կան, որոնցում ց մասնիկը …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ ԱՄՍԱԿԱՆ Այս բառը հայաստանյան բացատրական բառարաններում տրված է բազմաթիվ իմաստներով՝ «ամսվան հատուկ, ամսվա», «մեկ ամսվա տևողություն ունեցող», «ամեն ամիս, ամսեամիս», ինչպես նաև «ամսական ռոճիկ՝ վարձատրություն» և «արգանդային ամենամսյա …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Արևելահայերեն խոսողներին ՄԱԿԱՆՈՒՆ բառը քաջ ծանոթ է. նշանակում է «մեկին տրված վերադիր անուն» (մականունավոր շատերի գիտենք): Արևմտահայերենում ՄԱԿԱՆՈՒՆ բառն ունի «ազգանուն» իմաստը. սփյուռքի հայկական վարժարաններում սաները տետրերի …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Նկատել ենք, որ Հայաստանում շատ մարդիկ կան, որոնք ուղղակի վախենում են ավանդական ուղղագրությունից և գրաբարից (սա հին հայերենն է)։ Նույնիսկ գրագետ մարդիկ հաճախ պարզապես անճարակ են դառնում, երբ …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Ապրում ենք հապավումների դարաշրջանում։ Աշխարհի բոլոր զարգացած լեզուներին, այդ թվում և հայերենին բնորոշ է տառային հապավումների առատությունը։ Անընդհատ նորերն են ստեղծվում և գործածվում մամուլում, փաստաթղթերում, այլուր։ Տառային հապավումները …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Հին հայերենում մարդու մարմնի մասերից մեկը կոչվում էր ոտն, որի հոգնակին էր ոտք: Ժամանակակից գրական հայերենում գրաբարյան հոգնակիի ոտք-ը դարձել է եզակի թվի ձև, որից էլ կազմվում է ոտքեր հոգնակին: Չմոռանանք, իհարկե, որ …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Ս, դ, ն, ը հոդերը կարևոր մասնիկներ են. մեր գրավոր կամ բանավոր խոսքն անհնար է պատկերացնել առանց սրանց։ Դերանունների և հոդերի իմաստային ու ծագումնաբանական առնչությունները ակներև են դառնում հետևյալ հանդիպադրումների միջոցով. ես, սա, …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Հայերենը հազարամյակների ճանապարհ է անցել, բազմաթիվ բարբառներ ունի, իսկ ներկա փուլում՝ նաև գրական լեզվի երկու տարբերակներ։ Այս ամենի հետևանքով տարատեսակ զուգաձևություններ են առաջացել, հայերեն խոսողներն ու գրողներն էլ …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Ժամանակակից հայերենի (տվյալ դեպքում՝ արևելահայերենի) ուղղագրության ամենադժվար, միաժամանակ վիճահարույց հարցերից է բառերի և բառակապակցությունների բաղադրիչների միասին, անջատ կամ գծիկով գրությունը։ Թեև մշակված կանոններ կան, սակայն դեռևս նկատվում է …
ԴԱՎԻԹ ԳՅՈՒՐՋԻՆՅԱՆ Մեր գրավոր և բանավոր խոսքում աչք են ծակում և ականջ են սղոցում օտար այն բառերը, որոնց հայերեն ընդունելի համարժեքները կան։ Սրանք արմատախիլ անելը դժվար չի թվում, որովհետև օտար …
Բառեր կան, որոնք հայերենի զարգացման տարբեր շրջաններում, ունենալով նույն արմատն ու նշանակությունը, գրելաձևի որոշակի տարբերություն են ունեցել և ունեն։ Այս զուգաձև գրությունների մեջ առանձին խումբ են կազմում -ուկ/-ուք ածանցներով բառերը⤵️
https://www.langcom.am/%d6%84%d5%bd%d5%b8%d5%9e%d6%82%d5%af-%d5%a9%d5%a5%d5%9e-%d6%84%d5%bd%d5%b8%d6%82%d6%84%e2%80%a4-%d5%ab%d5%b6%d5%b9%d5%b8%d5%9e%d6%82-%d5%a5%d5%b6%d6%84-%d5%b7%d6%83%d5%b8%d5%a9%d5%b8%d6%82%d5%b4/
Առաջին անգամ պետական լեզու է հռչակվել 1919 թ. դեկտեմբերի 24-ին։
Օրը նշանավորելու և հայերենի դիրքը հնդեվրոպական լեզուների շարքում պատկերացնելու համար ներկայացնում ենք այդ լեզվաընտանիքը պատկերող ծառը։
Հայերենը ինքնուրույն ճյուղ է այս լեզվաընտանիքում։